جایگاه سنگ تزئینی ایران و چشم‌اندازهای آن

می متالز - ذخایر عظیم و معادن سنگ تزئینی در پهنه‌ی کشوری به نام ایران گسترانیده شده است، که مناطقی هم‌چون؛ ماکو، خوی، نقده، آذرشهر، تکاب، هشترود، قروه، هرسین، خرم دره، محلات، دهبید و… را در بر گرفته است. که این قابلیت از نظر تنوع رنگ و جنس در نوع خود در دنیا بی‌نظیر یا لااقل کم نظیر است. با وجود این پتانسیل عظیم معدنی و تنوع و رنگ کم نظیر آن در دنیا، لزوم توجه و حمایت جدی از صادرات به صورت کوپ و فرآوری شده آن را صد چندان می‌نماید.

اجرای تعرفه‌ی 70 درصدی صادرات سنگ تزئینی به شکل کوپ در سال 1391 لطمات و صدمات جبران‌ناپذیری به این بخش از تولید کشور وارد نمود. با اجرای این طرح، ایران بازارهای هدفی را که حاصل تلاش جماعت بازرگان و تاجر کشور طی سال های متمادی بوده از دست داد تا چنین بازاری در اختیار ی مثل؛ ترکیه قرار گیرد. بانیان و مجریان این طرح با این استدلال که کارخانه های داخلی به دلیل نداشتن سنگ خام به صورت کوپ تعطیل می‌شوند. با این تصمیم غیر کارشناسی، تلاش ایران را برای ورود به بازارهای جهانی و رکود بی‌سابقه‌ی معادن سنگ تزئینی ناکام گذاشته است. از مجموع استخراج سنگ تزئینی در سال 1388 که بالغ بر 12 میلیون تن بوده است، تنها چیزی در حدود 830 هزارتن به صورت کوپ صادر گردیده که تنها 7 درصد از تولید به صورت کوپ صادر گردیده و مابقی سنگ‌های استخراج شده از معادن؛ یعنی رقمی در حدود 93 درصد در کشور به مصرف داخلی رسیده است. در سال 1391، میزان استخراج سنگ تزئینی استخراجی از مرز 16 میلیون تن گذشت، اما مقدار صادرات به صورت کوپ حدود 500 هزار تن بوده است که حدود 3 درصد از کل مقدار کل کوپ استخراجی را در بر می گیرد.

بنابراین؛ جلوگیری از صادرات به بهانه‌ی حمایت از تأمین مواد اولیه‌ی کارخانه های داخلی و افزایش ارزش افزوده‌ی این بخش از معادن کشور توجیهی منطقی، اقتصادی و توسعه ای ندارد. هم‌اکنون بخش زیادی از حجم سنگ تزئینی موجود در کشور در بازارهای داخلی متقاضی نداشته و به دلیل خاص بودن، به صورت کوپ صادر می‌شوند. کارخانه های داخلی به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها و تکنولوژی قدیمی فرآوری توان رقابت با همتایان خارجی خود را ندارند. به طوری ‌که در بازارهای هدف از هر تن سنگ خام 15 متر مربع سنگ فرآوری شده تولید می‌نمایند که این رقم در ایران حدود 8 متر مربع است! هم زمان با حمایت از صنایع و فرآوری سنگ تزئینی و ورود تکنولوژی روز، فرآوری به صورت سنگ تزئینی به صورت فرآوری شده و در راستای صادرات کوپ به بازارهای هدف و ارز‌آوری بخش خصوصی میسر می‌گردد.

منبع: کانون کارفرمایی صنعت سنگ ایران

سنگ تزئینی ایران